(mayoclinic.com) اگر شما رابطه جنسی دارید ممکن است به یکی از بیماریهای مقاربتی با علائم ظریف و قابل توجه آلوده شده باشید. این که از راه دهانی، مقعدی یا مهبلی تعامل جنسی داشته اید فرقی نمیکند، استریت یا گی، متاهل یا مجرد، شما در برابر بیماریهای مقاربتی و علائمشان آسیبپذیر هستید.اگرچه کاندومها در کاهش انتقال بیماریهای مقاربتی خیلی موثر هستند، اما در نظر بگیرید که حتی این مورد هم از خطا و شکست کاملا مصون نیست.علائم بیماریهای مقاربتی همیشه مشهود نیستند. اگر شما میپندارید که علائم این بیماریها رو دارید یا اینکه در معرض این بیماریها قرار گرفته بودهاید، نزد دکتر بروید. برخی از بیماریهای عفونی به راحتی درمان و از بین میروند، اما برخی دیگر نیازمند یک دروهی طولانی از زمان هستند.
در هر صورت، ارزیابی و سنجش اهمیت زیادی دارد و _درصورتی که بیماری مقاربتی(STD) تشخیص داده شود، که به اسم بیماریهای عفونی از راه جنسی(STI) شناخته میشود_ پس از مراحل درمان شروع میشود. اطلاعرسانی به پارتنرها نیز اهمیت دارد تا آنها هم سنجش و در صورت لزوم درمان شوند. در صورت عدم درمان، بیماریهای مقاربتی در بدن پیشرفت میکنند و خطر ابتلا به دیگر بیماریها از قبیل اچایوی را بالا میبرند. این اتفاق از آن جهت میافتد که یک بیماری مقاربتی، میتواند پاسخ ایمنی در ناحیه تناسلی را تحریک کند یا باعث درد شود، که هر کدام از آنها احتمال انتقال اچایوی را افزایش میدهد. تعدادی از بیماریهای غیر قابل درمان مقاربتی نیز منجر به ناباروری میشوند.بیماریهای مقاربتی اغلب بدون علامت هستند
شما میتوانید یک بیماری مقاربتی داشته باشید بدون هیچ علامتی. در حقیقت، در بسیاری از بیماریهای مقاربتی وضع به همین صورت است. حتی اگر شما علائمی نداشته باشید، هنوز در معرض انتقال عفونت به شرکای جنسی خود هستید. به همین دلیل مهم است که شرایط محافظتی را در نظر بگیرید، مثل استفاده کردن از کاندون هنگام رابطهی جنسی و به طور مرتب برای تشخیص روند بیماری، پیش دکتر خود بروید، بنابرین شما میتوانید یک عفونت بالقوه را در خود پیدا کنید و آن را پیش از انتقال به افراد دیگر درمان کنید.برخی از این بیماریها، مثل هپاتیت، حتی بدون تماس جنسی هم منتقل میشوند. برخی دیگر اما، مانند سوزاک، تنها از طریق تماس امکان انتقال آنها وجود دارد.
علائم کلامیدیا
کلامیدیا یک عفونت باکتریایی مربوط به دستگاه تناسلی است. تشخیص این بیماری برای شما ممکن است دشوار باشد زیرا عفونتها اغلب در مراحل اولیه خود علائم خیلی کمی دارند. ( یا حتی بدون علامت خاصی هستند.) این علائم وقتی بروز میکنند که معمولا یک تا سه هفته از آلودگی شما به این عفونت گذشته است. حتی وقتی علائم آن نمایان میشود، اغلب ملایم و گذرا هستند طوری که به راحتی میتوان از آنها چشم پوشی کرد.
این علائم ممکن است موارد زیر را شامل شود:
- ادرار دردناک
- درد در ناحیهی زیرین شکم
- ترشحات ناخودآگاه مهبلی در زنان
- ترشحات تناسلی در مردان
- احساس درد هنگام نزدیکی، در زنان
- بیضه درد در مردان
علائم سوزاک
سوزاک نیز یک عفونت باکتریایی در دستگاه تناسلی است. علائم اولیهی سوزاک عموما بین 2 تا 10 روز بعد از آلوده شدن، نمایان میگردد. هرچند برخی ممکن است ماهها بعد از آلوده شدن، علائمی از خود بروز دهند. علائم بیماری سوزاک عموما به شرح زیر است:
- ترشحات خونی یا سفت از آلت تناسلی در زنان و مردان
- درد یا احساس سوزش هنگام دفع ادرار
- خونریزی قاعدگی غیر طبیعی
- تورم و درد در بیضهها
- خارش مهبلی
علائم تریکوموناسیس[1]
تریکوموناسیس یک بیماری متداول و شایع مقاربتی است که به دلیل یک انگل تک سلولی و میکروسکوپی به اسم تریکوموناس واژینالیس[2] به وجود میآید. این ارگانیسم در طول آمیزش جنسی با کسی که این عفونت را دارد، منتقل میشود. این انگل معمولا مجاری ادراری در مردان را آلوده میکند، اما اغلب علائمی در مردان ندارد.این انگل به طور معمول در زنان، مهبل آنها را آلوده میکند. زمانی که تریکوموناسیس از خود علائمی نشان میدهد، ممکن است تحریکی خفیف یا التهابی شدید باشد. این علائم شامل موارد زیر میشود:
- ترشحات شفاف، سفید، سبزیا زرد رنگ از مهبل در زنان
- ترشحات غیر ارادی در مردان
- بوی تیز از واژن
- تحریک یا خارش واژنی
- تحریک یا خارش درون آلت تناسلی مردان
- احساس درد هنگام آمیزش جنسی
- دفع ادرار دردناک
علائم تبخال تناسلی
تبخال تناسلی یک بیماری بسیار مسری است که عامل آن ویروس ساده تبخال[3] یا اچاسوی میباشد. این ویروس از طریق غشاهای مخاطی یا برشهای کوچک بر روی پوست وارد بدن میشود. بسیاری از مردمی که مبتلا به این ویروس هستند، از بیماری خود آگاه نیستند، به این دلیل که علائمی برای آن مشاهده نمیکنند. این علائم میتوانند بسیار خفیف باشند بنابرین اغلب قابل چشم پوشی هستند. وقتی که علائم این بیماری قابل توجه میشوند، در مرحلهی اول در بدترین حالت قرار دارند. برخی از افراد مرحلهی دوم این بیماری را تجربه نمیکنند. یک سری هم ممکن است در یک بازهی ده ساله چندین بار بیماریشان عود کند.
تبخال های تناسلی ممکن است علائم زیر را داشته باشند:
- برجستگیهای کوچک و قرمز، تاول یا زخمهای باز در نواحی تناسلی، مقعد و نزدیک آنها
- احساس درد یا خارش در نواحی تناسلی، باسن و رانها
علائم اولیه تبخال تناسلی معمولا شامل احساس درد یا خارش است که شروعش حدود چند هفته قبل از آلودگی از طریق شریک جنسی آلوده، اتفاق میافتد. بعد از چند روز برجستگیهای کوچک و قرمز ظاهر میشوند. آنها سپس میترکند و زخم میشوند و از درونشان، خون یا ترشح، بیرون میریزد. در نهایت، دلمه تشکلیل میدهند و زخم التیام مییابد.در زنان، دردها میتوانند در نواحی مهبلی،اندام تناسلی خارجی، باسن، مقعد و یا دهانهی رحم اتفاق بیافتند. در مردان، دردها در آلت تناسلی، بیضهها، باسن، مقعد یا داخل مجرای ادراری ظاهر میشود.هنگامی که شما زخمهایی دارید، ممکن است دفعِ ادرار درناکی را تجربه کنید. تا مرحلهی پاک شدن از این عفونت شما حتی ممکن است درد را در ناحیه تناسلی خود نیز حس کنید. در طول یک دوره اولیه، شما ممکن است علائمی شبیه آنفولانزا داشته باشید، مثل سردرد، درد در ماهیچه و تب و نیز تورم غدد لنفاوی در کشالهی ران.
در برخی موارد، عفونت میتواند بدونی هیچ درد محسوسی، فعال و مسری باشد.
علائم زگیل تناسلی( عفونت اچپیوی)[4]
این بیماری توسط ویروس پاپیلومای انسانی، به وجود میآید که یکی از شایعترین بیماریهای مقاربتی است. علائم آن به شرح زیر است:
- تورم خاکستری یا گوشتی رنگ و کوچک در ناحیهی تناسلی
- چندین زگیل نزدیک هم که به شکل گل کلم درآمده اند.
- خارش یا ناراحتی در ناحیهی تناسلی
- خونریزی هنگام آمیزش جنسی
اغلب اما زگیلهای تناسلی علائمی ندارند. قطر زگیلهای تناسلی ممکن است بین یک میلیمتر تا یک خوشهی بزرگ شامل تعداد زیادی از این زگیلها شود.در زنان، زگیلهای تناسلی میتواند روی آلت تناسلی، دیوارههای واژن، ناحیه خارجی بین مقعد و آلت تناسلی و گردنهی رحم رشد کند. در مردان نیز، ممکن است روی نوک یا تنهی آلت تناسلی، بیضهها یا مقعد ظاهر شوند. زگیلهای تناسلی ممکن است به دلیل داشتن رابطهی جنسی دهانی با شخص آلوده حتی در ناحیه دهان و گلوی یک فرد رشد کند.
علائم هپاتیت
تمام خانوادهی بیماریهای هپاتیتی (A,B,C,…) کبد را مرود حملهی عفونتی از نوع ویروسی قرار میدهند. هپاتیت B و C خطرناکتر از بقیه انواع آن هستند ولی هر کدام از آنها میتواند باعث اخلال کار کبد شوند.بعضی افراد هرگز از خود نشانهای از این بیماری بروز نمیدهند اما برای برخی دیگر چند هفته بعد از آلوده شدن علائم زیر حاصل میگردد:
- خستگی
- تهوع و اسفراغ
- احساس درد و ناراحتی شکمی، مخصوصا در قسمت کبد، سمت راست بدن زیر دندهی پایینی
- از دست دادن اشتها
- تب
- ادرار تیره رنگ
- درد مفاصل یا عضلات
- خارش
- زرد شدن پوست و سفیدی چشم
علائم سیفلیس
سیفلیس یک عفونت باکتریایی است. این بیماری در نواحی تناسلی، پوست و غشاهای مخاطی اثر میکند اما ممکن است شامل دیگر اندامهای بدن نیز شود مثل مغز یا قلب!علائم بیماری سیفلیس ممکن است در چهار مرحله_اولیه، ثانویه، نهفته و سوم_ رخ دهد. همچنین یک بیماری شناخته شده از سفلیس، نوع مادرزادی آن است که اغلب به دلیل زنان باردار آلوده به سفلیس اتفاق میافتد. سیفلیس مادرزی میتواند ناتوانی به بار بیاورد و حتی تهدید کنندهی حیات باشد بنابرین مهم است که زنان باردار که بیماری سیفلیس دارند درمان شوند.
مرحله اولیه
این علائم ممکن است ده روز تا سه ماه بعد از آلوده شدن نمایان شود:
- زخم بدون درد کوچک (شانکر[5]) بر قسمتی از بدن که توسط عفونت آلوده شده است که معمولا نواحی تناسلی، مقعد، زبان یا لبها را شامل میشود. یک دانه شانکر معمولی است ولی ممکن است چندین زخم به وجود بیاید.
- بزرگ شدن غدد لنفاوی
علائم اولیه سیفلیس معمولا بدون درمان از بین میرود اما بیماری اصلی باقی میماند و ممکن است در یک مرحلهی دیگر علائمی از خود نشان دهد.
مرحله ثانویه:
علائم ثانویه سیفلیس بین دو تا 10 هفته بعد از شانکر ظاهر میشود و اغلب شامل موارد زیر است:
- جوشهای مشخص قرمز یا قهوهای متمایل به قرمز، زخمهای به اندازهی یک پنی[6] بر هر قسمتی از بدن، حتی کف دستها و پاها
- تب
- خستگی و احساسی مبهم از ناراحتی
- احساس درد
این علائم ممکن است بعد از چند هفته از بین بروند یا در طول سال چندین بار عود کنند و باز ناپدید شوند.
مرحلهی نهان
در برخی افراد، مرحلهای از بیماری سیفلیس اتفاق میافتد که هیچ علامتی از خود بروز نمیدهد که دنبالهی همان مرحلهی دوم است. علائم و نشانههای بیماری ممکن است هرگز برنگردند یا اینکه بیماری پیشرفت کند به مرحلهی سوم برسد.
مرحلهی سوم
بدون انجام درمانهای لازم، باکتری سیفلیس گسترش مییابد و سالها بعد از آلودگی اولیه باعث نابودی اعضای حیاتی بدن و مرگ میشود.
علائم مرحله سوم سیفلیس عبارتند از:
مشکلات عصبی: که ممکن است باعث سکتهی مغزی و عفونت و التهاب غشاءها و محیط سیال مغز و نخاع ( مننژیت) گردد. بقیه موارد شامل، هماهنگی ضعیف بین ماهیچه ها، بی حسی، فلج شدن، ناشنوایی و یا مشکلات بینایی میباشد. تغییرات شخصیتی و جنون هم امکانپذیر است.
مشکلات قلبی و عروقی: که باعث امده(آنوریسم[7]) و التهاب آنورت _ عروق بزرگ بدن_ و خونریزی رگها میشود. سیفلیس ممکن است باعث بیماریهای دریچهی قلب نیز شود مانند مشکلات دریچهی آئورت.
اگر نسبت به بیماریهای مقاربتی شک کردید، پزشک خود را ببینید.اگر شما به یکی از این بیماریها شک کردید و یا اینکه با یکی از آنها آلوده شدید، برای آزمایش بیماریهای مقاربتی حتما دکتر خود را ببینید. تشخیص و درمان به موقع از این نظر بسیار اهمیت دارد که از رشد و تشدید بیماری، مشکلات تهدیدکننده حیات و انتقال عفونت به دیگران، جلوگیری شود.