بیرون از سایه: در معرفی «آلبوم زندگی دگرباشان ایران» اثر سامان کوهزاد
مقدمه توسط: رامتین شهرزاد- ramtiin@gmail.com
زندگی یک دگرباش جنسی (همجنسگرای زن و مرد، دوجنسگرا، تراجنسی، میانجنسی و مانند آن) در ایران، در بهترین حالت یک زندگی در سایه است، البته اگر آن را یک زندگی”نادیده انگاشته شده” عنوان نکنیم. تعداد کمی از افراد جامعهی دگرباشان جنسی در تلاششان برای بیرون آمدن از سایه موفق میشوند. در واقعیت جامعهی ما، فشارهای مختلف قانونی، اجتماعی و خانوادگی، به شکلهای مختلف تلاش میکنند تا یک دگرباش جنسی را به سایه برگردانند، او را انکار کنند، هویت او را قبول نکنند و گرایش متفاوتش را محکوم کنند.
سامان کوهزاد ولی در مقابله با تمامی این انکارها، به تلاشش ادامه داده تا بتواند سکوت را بشکند. از کودکی سراغ نقاشی رفته و بعد از آن سراغ مینیاتور. سپس در جوانی، وارد کار نشر شده و در یک دفتر انتشاراتی ایران به کار طراحی مشغول شده است. بعد از آن در یک اداره دولتی توانسته راهش را باز کند و کاریکاتوریست یکی از برنامههایشان باشد. امروز ولی، به جای آنکه تصویرگر صداهای مجاز اعلام شده داخل ایران باشد، صدایی در بیان مشکلات دگرباشان جنسی ایرانی است. صداهایی که به هر شکل مختلفی از دیدگاه مذهبی، قانونی و سنتهای اجتماعی، تلاش شده تا به شکلی سرکوبشده یا ساکتشده، باقی بمانند.
سامان خود میگوید«شاید تصویرهای این کتاب، بیانگر همهچیز نباشند، ولی از دردها میگویند. مثلاً نگاه آدمها به یک فرد ترنس. مردم باید بدانند یک نگاه سادهشان چقدر میتواند آزاردهنده باشد.» او میخواهد واقعیت را بگوید «حتی اگر این تصویرها یک نفر را هم آگاه کنند، همان هم برایم ارزشمند است.»
سامان از خانوادهای تحصیلکرده آمده است، خانوادهای با آگاهی و خرد که او را به آنچه متولد شده است قبول کردهاند، اجازه دادهاند خودش باشد. حمایتش کردهاند تا فرآیند تغییر کارکرد جنسی را دنبال کند. ولی مشکلات اجتماعی همیشه همراه او بودهاند.
چهل و پنج تصویر کارتونی در «آلبوم زندگی دگرباشان ایران» از پنج شخصیت همجنسگرای مرد (گی)، همجنسگرای زن (لزبین)، زن ترنس ، مرد ترنس و یک زن دوجنسگرا میگویند. هدف بیان مشکلات آنها در محیطهای اجتماعی از جمله خانواده، مدرسه، دانشگاه، محل کار و همینطور روابط شخصی آنها با شریک زندگیشان است.
سامان تلاش کرده تا از رسانهای بصری سود ببرد تا بیانگر مشکلات کمتر بیان شدهی جامعهی دگرباشان ایرانی باشد. او رسانهی کارتون را چنین توصیف میکند: «در ایران به اشتباه به کاریکاتور مشهور است، ولی این دو متفاوت از همدیگر هستند. کارتون به تصویر کشیدن یک موضوع در غالب طنز است که در آن کمی نمک برای جذابیت بیننده باشد ولی کاریکاتور به تصویر کشیدن یک چهره واقعی در غالب طنز و کمدی میباشد.»
«آلبوم زندگی دگرباشان ایران» با حمایت سازمان اقدام آشکار جهانی(ایگلهرک سابق) آماده شده است و بخشی از پروژهی ِهمیاری این سازمان است. سامان کوهزاد در مورد این همیاری چنین میگوید: «سازمان اقدام آشکار جهانی به بچههای دگرباش توانمند پیشنهاد داد تا از توانمندیهایشان برای فرهنگسازی جامعه ایران در موضوع دگرباشان جنسی استفاده کنند. پیشنهادها به سازمان ارائه شد و ده پروژه برای حمایت مالی قبول شدند.»
برای دانلود این کتاب روی تصویر زیر کلیک کنید:
همچنین تصاویر کارتونی این مجموعه در وبسایت سازمان دگرباشان جنسی ایران-ایرکو بصورت جداگانه و تدریجی در همین صفحهی و صفحهی فیسبوک ایرکو منتشر خواهد شد.
مجموعه کارتونهای مربوط به زن دوجنسگرا
مجموعه کارتونهای مربوط به مرد همجنسگرا
مجموعه کارتونهای مربوط به زن همجنسگرا
مجموعه کارتونهای مربوط به زن ترنس
مجموعه کارتونهای مربوط به مرد ترنس